Abstract

Gan bwyso ar ddamcaniaeth addysg Dewey a’i ddealltwriaeth o ddemocratiaeth, mae’r traethawd hwn yn ceisio ateb y cwestiwn o sut y dylem addysgu pobl mewn cymdeithas ddemocrataidd.

Wrth flaenoriaethu bywyd a hawliau’r plentyn fel hanfod a nod hollgynhwysol addysg mewn cymdeithas ddemocrataidd (Dewey 2010, t. 16), mae’r traethawd hwn yn dadlau bod yn rhaid i brofiad y plentyn o fywyd democrataidd y tu mewn a’r tu allan i ystafell ddosbarth yr ysgol gysylltu. At hynny, wrth addysgu pobl mewn cymdeithas ddemocrataidd, anogir dull blaengar gan yr holl randdeiliaid addysg sy’n galluogi delfrydau democrataidd megis parch, cydraddoldeb, galluogedd a chyfiawnder i gael eu hamlygu trwy adeiladwaith bywyd ysgol, gan dreiddio i arweinyddiaeth a threfn yr addysgu, i gynllunio’r cwricwlwm, arferion addysgegol a threfniadau asesu. Ar y llaw arall, mae’r traethawd hwn yn gwrthod goruchafiaeth dylanwadau hanfodwyr a bytholwyr sy’n hyrwyddo arferion addysgegol o ddominyddir gan athrawon a chwricwla difflach fel rhwystrau i newid cadarnhaol sy’n methu â chydnabod natur, gwerth a phrofiad bywyd unigol y plentyn, ac felly’n mygu datblygiad dilys.

Keywords: Democratiaeth, Dewey, Hawliau Plant

How to Cite: Mackay, N. (2023) “Sut y dylem addysgu pobl mewn cymdeithas ddemocrataidd?”, Ffocws ar Ymarfer (Cylchgrawn Addysg Cymru), doi: https://doi.org/10.16922/wje.p1